Phân tích ma trận BCG của Vinamilk dẫn đầu thị trường Việt

Dẫn đầu thị trường với hàng loạt chiến lược marketing bài bản, Vinamilk một lần nữa cho thấy khả năng cạnh tranh cũng như vị thế hàng đầu của ông trùm ngành sữa Việt Nam. Tương tự như SWOT, ma trận BCG của Vinamilk chính là công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp phân tích chiến lược kinh doanh, đánh giá mức độ tăng trưởng và củng cố giữ vững thị phần. Cùng Chuyên Gia Marketing phân tích chi tiết hơn về mô hình BCG của Vinamilk để xem cách thương hiệu này đã và đang thống lĩnh thị trường trong bài viết sau.

Ma trận BCG là ma trận được dùng để phân tích các sản phẩm và kế hoạch hiện có của doanh nghiệp nhằm định hướng cho việc phát triển chiến lược dài hạn. Bằng cách đưa các sản phẩm vào bốn góc phần tư, từ đó xác định vị trí sản phẩm trên thị trường để có quyết định nên tiếp tục đầu tư hay loại bỏ.

Với phần lớn các doanh nghiệp, không phải sản phẩm nào cũng có thể bán chạy. Sẽ có những mặt hàng mang lại doanh thu vượt trội và ngược lại. Bằng việc đưa từng sản phẩm vào phân tích trong BCG sẽ giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan hơn về mức độ tiềm năng của sản phẩm. Từ đó có được quyết định đúng đắn hơn.

Dịch vụ hot 2023:

1. Marketing thuê ngoài tiết kiệm chi phí

2. Dịch vụ tư vấn marketing chiến lược hiệu quả

3. Dịch vụ marketing online giá rẻ

4. Marketing online tổng thể 2023

Dựa trên những phân tích về thị phần và thị trường, ma trận BCG được chia làm bốn góc phần tư, tương ứng với bốn SBU.

Các sản phẩm được xếp vào góc phần tư ngôi sao thường là những danh mục chiếm thị phần khá ổn trên thị trường và đang có dấu hiệu tăng trưởng. Đây là những dòng sản phẩm sở hữu lợi thế cạnh tranh tốt nhất và có khả năng mang về lợi nhuận cao cho doanh nghiệp.

Các danh mục trong SBU ngôi sao luôn được đánh giá cao về mức độ sinh lời và có thể tự đáp ứng được nhu cầu về nguồn vốn. Tuy nhiên vẫn cần có sự đầu tư mạnh mẽ để giữ vững được thị phần.

Xem thêm: Mô hình Pestel của Vinamilk

Khi được xếp vào SBU sữa bò cũng đồng nghĩa đây là các sản phẩm có thị phần cao, khả năng cạnh tranh rất tốt nhưng lại ít có sự tăng trưởng trong tương lai. Các thế mạnh của sản phẩm phần lớn sẽ xuất phát từ khả năng tiết kiệm chi phí nhờ vào những kinh nghiệm sản xuất trước đó.

Sản phẩm thuộc góc phần tư bò sữa có khả năng sinh lời khá cao nhưng lại không có quá nhiều cơ hội phát triển. Vậy nên đây luôn được xem là nguồn lợi lớn của doanh nghiệp vì không cần tốn quá nhiều chi phí đầu tư phát triển.

Tìm hiểu thêm:

1. Tư vấn kế hoạch marketing

2. Chuyên gia Marketing Online

3. Đào tạo Marketing Inhouse

4. Business Coach là gì?

Đây là góc SBU có thị phần và lợi thế cạnh tranh tương đối thấp. Nhưng để tính về lâu về dài thì đây lại là những sản phẩm có triển vọng tăng trưởng cao trong tương lai. Các danh mục thuộc SBU dấu chấm hỏi có thể chuyển sang SBU ngôi sao nếu được đầu tư nuôi dưỡng vì bản chất đều cần những nguồn đầu tư rất lớn. Bên cạnh đó cũng cần đánh giá đúng thực chất tiềm năng sản phẩm mới có kế hoạch đầu tư đúng đắn.

Danh mục được xếp vào SBU con chó thường có mức độ cạnh tranh yếu, thị phần thấp và khả năng tăng trưởng cũng rất chậm. Thông thường các sản phẩm trong SBU con chó sẽ được loại bỏ vì đòi hỏi một lượng tài nguyên đầu tư lớn nhưng chỉ duy trì thị phần thấp, cơ hội thu về lợi nhuận cũng không được cao.

Trước khi sử dụng cho bất cứ kế hoạch nào, bạn cần lưu ý đến thế mạnh và hạn chế của ma trận BCG.

1. Ưu điểm

Những ưu điểm hàng đầu của ma trận BCG chính là:

• Quá trình phân tích và sử dụng khá đơn giản, có thể áp dụng nhiều lần. Nhà áp dụng dễ dàng hiểu và áp dụng được ngay nhờ sơ đồ tối ưu.

• Hỗ trợ doanh nghiệp hiểu rõ hơn về sản phẩm, các danh mục đầu tư cũng như vị trí chiến lược quan trọng. Từ đó tập trung phát triển những sản phẩm mang lại nguồn doanh thu lớn.

• Ma trận BCG thường được xem là sự khởi đầu suôn sẻ nhất giúp doanh nghiệp đi đến các phân tích sâu xa hơn.

2. Nhược điểm

Bên cạnh những lợi thế, BCG vẫn có một số nhược điểm nhất định:

• Phạm vi đánh giá khá hẹp vì chỉ tập trung vào tình hình sản phẩm hiện tại của doanh nghiệp mà bỏ qua các khía cạnh khác cũng tác động đến kinh doanh.

• Việc sử dụng mô hình BCG không quá phù hợp và mang lại hiệu quả cho các mô hình kinh doanh phức tạp. Vì mô hình này chủ yếu chỉ xem xét đến các yếu tố như tốc độ tăng trưởng, thị phần và dòng tiền vốn. Vậy nên không thể đưa ra những giải pháp tối ưu cho các trường hợp khác nhau của doanh nghiệp.

Ma trận BCG của Vinamilk được phân tích dựa trên tình hình kinh doanh các sản phẩm hiện có cũng như các yếu tố tác động đến thị phần, tăng trưởng của sản phẩm trên thị trường.

Dựa trên các chỉ số đã được tổng hợp ở trên, có thể phân loại các sản phẩm của Vinamilk vào trong các góc phần tư của ma trận BCG như sau:

• Nhóm SBU bò sữa: Sản phẩm sữa đặc.

• Nhóm SBU dấu chấm hỏi: Sản phẩm sữa nước, sữa bột.

Xem thêm: Ma trận IE của Vinamilk

3.1 SBU sữa bột:

TP. HCM và Hà Nội chính là hai thị trường lớn nhất của ngành sữa bột dựa trên nghiên cứu của Nielsen. Tuy nhiên chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng số sản lượng lạ là khu vực nông thôn và các thị trấn nhỏ. Theo ước tính con số này chiếm khoảng 50% và có tiềm năng rất lớn.
Đáng chú ý hơn nữa, đây là khu vực tập trung hơn 70% dân số Việt Nam với khoảng hơn 3,6 triệu trẻ em dưới 3 tuổi, trong số đó có đến hơn 2 triệu trẻ em thích sử dụng sữa bột.

Vậy nên có thể thấy rằng tuy thị phần sữa bột chiếm 30% nhưng thị trường phát triển chủ yếu chỉ ở nông thôn. Lý giải cho nguyên nhân này, bởi sự phát triển mạnh mẽ của hội nhập kinh tế, người tiêu dùng ở thành thị có nhiều cơ hội để tiếp xúc với các thương hiệu sữa ngoại và chính họ cũng chuộng dùng hàng ngoại nhập hơn.

Vậy nên thị trường cạnh tranh của SBU sữa bột tại thành thị co lại do vấp phải nhiều sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ không chỉ trong nước mà có cả nước ngoài. Hiểu được điều đó, Vinamilk đã không còn bó buộc dòng sản phẩm sữa bột chỉ dành cho trẻ em ữa mà bắt đầu mở rộng đối tượng sử dụng sang cả người lớn.

Ví dụ điển hình nhất là những dòng sản phẩm dành cho phụ nữ mang thai, người béo phì và cả người cao tuổi. Điều này không những giúp thương hiệu gia tăng doanh thu, mở rộng đối tượng khách hàng mà còn tiếp tục nắm giữ thị phần ổn định.

Giải pháp: SBU giữa bột vẫn là dòng sản phẩm rất tiềm năng của thương hiệu Vinamilk. Vậy nên hãng cần chú trọng hơn nữa trong việc đầu tư vào mặt hàng, nhất là đẩy mạnh vào các hoạt động Marketing nhằm hạn chế sự cạnh tranh từ đối thủ. Đồng thời, bộ phận nghiên cứu và phát triển R&D cần tiến hành đưa ra nhiều giải pháp sản phẩm mới để tiếp cận nhiều đối tượng khách hàng hơn.

Xem thêm: Ma trận BCG

3.2 Sữa nước

Danh mục sữa nước của Vinamilk cũng thuộc SBU dấu chấm hỏi. Hiện nay thương hiệu có khoảng 250 sản phẩm các loại, trong đó sự nước có khoảng 50 loại sản phẩm. Đây được xem là niềm tự hào của thương hiệu này vì có thể đáp ứng gần như mọi nhu cầu dinh dưỡng của người tiêu dùng.

Theo Giám đốc Marketing của Vinamilk, sữa nước đang là sản phẩm chủ lực mà Vinamilk luôn tập trung. Bên cạnh việc đảm bảo giá trị dinh dưỡng và chất lượng thì hệ thống luôn chú trọng phát triển đa dạng hóa các dòng sữa. Mục đích hướng đến là có thể phục vụ khách hàng ở mọi phân khúc, mọi lứa tuổi khác nhau một cách có chọn lọc.

Song song đó, Vinamilk cũng phát triển hệ thống trang trại bò sữa với quy mô và tiêu chuẩn hàng đầu thế giới. Hệ thống đã trở thành một trong những đơn vị đứng đầu trong việc chủ động nguồn nguyên liệu chất lượng vượt trội, giàu dinh dưỡng và tươi ngon. Đây là yếu tố có thể giúp sản phẩm cạnh tranh trong ngành sữa, đặc biệt với những sản phẩm nhập khẩu.

Bên cạnh đó thương hiệu còn liên tục cho ra mắt nhiều sản phẩm mới với những cải tiến độc đáo, phủ sóng khắp các phân khúc từ trung đến cao cấp, có thể kể đến như sữa tươi Organic, sữa tươi 100%, sữa tiệt trùng có chứa tổ yến hay mới nhất là sữa tươi Vinamilk Green Farm.

Giải pháp: Hình ảnh thương hiệu thông qua mỗi chiến dịch Marketing cũng cần được làm mới để thu hút thêm nhóm đối tượng khách hàng và duy trì hình ảnh thương hiệu. Vinamilk cũng cần đầu tư mở rộng quy mô trang trại, chủ động nguồn nguyên vật liệu hữu cơ và nguồn sữa tự nhiên vì đây vốn là thế mạnh của doanh nghiệp.

3.3 Sữa đặc

Kantar Brand Footprint 2021 đã thực hiện một cuộc khảo sát tại 4 thành phố và vùng nông thôn Việt Nam vào năm 2020 cho thấy, Ngôi Sao Phương Nam và Ông Thọ là hai thương hiệu thuộc top 5 sữa đặc được mua nhiều nhất trong ngành sữa và các sản phẩm được làm từ sữa. Hai danh mục sản phẩm này đều thuộc nhóm Bò Sữa trong BCG.

Có thể thấy, các sản phẩm sữa đặc của Vinamilk là một trong những dòng sữa đặc có đường xuất hiện sớm nhất tại thị trường Việt Nam. Cho đến nay vẫn luôn có chỗ đứng nhất định so với nhiều đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Dễ dàng nhận thấy ngành hàng này có thị phần tương đối cao nhưng tốc độ tăng trưởng lại khá thấp nên doanh nghiệp cần có các chính sách đầu tư hợp lý.

Giải pháp: Thương hiệu có thể tiếp tục duy trì khả năng đầu tư, đẩy mạnh sản phẩm này hướng đến phân khúc khách hàng bình dân hơn và mở rộng kênh phân phối sản phẩm.

Xem thêm: Ma trận BCG của Apple

Chiến lược marketing của Vinamilk, một trong những chiến lược thành công nhất và là doanh nghiệp hàng đầu ngành sữa tại Việt Nam đã áp dụng ma trận BCG- một phần của marketing vào việc quản lý danh mục sản phẩm và rút ra được nhiều bài học quý báu. Dưới đây là một số lưu ý từ việc áp dụng ma trận BCG của Vinamilk:

• Để tối ưu hóa hiệu quả phát triển và đầu tư, cần đánh giá chi tiết từng nhóm sản phẩm và xác định được đâu là chiến lược phù hợp cho từng nhóm.

• Chú trọng đầu tư các sản phẩm có tiềm năng mạnh mẽ để duy trì và gia tăng thị phần của sản phẩm trên thị trường cạnh tranh.

• Đầu tư hợp lý cho các sản phẩm ở SBU dấu chấm hỏi. Dù thị trường không phát triển mạnh mẽ nhưng thị phần vẫn được giữ ở mức cao. Vinamilk đã thận trọng đánh giá có biện pháp đầu tư hợp lý vào nhóm sản phẩm này để tận dụng triệt để thị phần hiện có và tìm kiếm thêm các cơ hội mới.

• Dựa vào ma trận BCG của Vinamilk, doanh nghiệp có thể nhận thấy rằng việc phát triển thêm các dòng sản phẩm đa dạng có thể giúp giảm thiểu rủi ro và tận dụng nhiều cơ hội mới từ các thị trường khác nhau. Tuy nhiên cũng cần đảm bảo rằng kế hoạch được thực hiện một cách hợp lý.

• BCG chỉ là công cụ phân tích tình hình hiện tại của các danh mục sản phẩm. Dựa vào đây có thể xem xét các chiến lược dài hạn để thích ứng theo các biến đổi của thị trường để duy trì sự phát triển bền vững.

Bài viết trên đã tổng hợp những phân tích chi tiết nhất về ma trận BCG của Vinamilk. Hy vọng những thông tin được chia sẻ trên có thể giúp ích cho quá trình phân tích, hoạch định chiến lược của doanh nghiệp.